CHP'DEN ÇAY KANUNU TEKLİFİ. TEKLİFİN TEMEL AMACI

CUMHURİYET Halk Partisi’nin (CHP) hazırladığı çay kanun teklifi kamuoyuna açıklandı.  CHP Rize İl Başkanlığında düzenlenen basın toplantısında çay kanun teklifinin detayları anlatıldı. İstanbul Milletvekili Prof. Dr. Mehmet Bekaroğlu, Trabzon Milletvekili Ahmet Kaya, İl Başkanı Saltuk Deniz ve partililerin katıldığı toplantıda çay kanun teklifi ile Doğu Karadeniz Bölgesinde yaklaşık 1 milyon insanın doğrudan geçim kaynağı durumunda olan çay tarımı ve sanayiinin sağlıklı bir yapıya kavuşturularak sürdürülebilir duruma gelmesi, bölgeden batıya doğru göçün azaltılması ve insanların doğduğu topraklarda barınabilmelerinin sağlanmasının amaçlandığı vurgulandı. İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu, “Kanun Teklifi ile; çay tarımında, sanayiinde ve ticaretinde tüm kesimleri memnun edecek, devletin koruması gereken zayıf durumdaki yaş çay üreticilerinin yanında ve adil bir yasal zemin hazırlanmakta, sürdürülebilir bölgesel kalkınma programı olarak çayın gelecek kuşaklara aktarılması amacıyla çeşitli düzenlemeler yapılmaktadır. Teklifle, ‘Yaş Çay Belirleme Komisyonu’ oluşturularak yaş çayda ‘Taban fiyat’ olarak açıklanan fiyatın altında alım yapılması yasaklanmaktadır. Yaş çay ürün bedelleri, alım yapılan ayı takip eden ay sonuna kadar ödenmek zorundadır. Çayda destekleme priminin, ürün bedelinin yüzde 10’undan az olmaması öngörülmektedir. ÇAYKUR’a, özel fabrikalarla anlaşma yaparak kuru çay ürettirme imkânı getirilmektedir. Organik çay piyasası oluşturabilme potansiyelini harekete geçirmeyi teşvik etmektedir. Sağlıklı işleyen; yaş ve kuru çay üreticilerinin, devletin ve tüketicilerin haklarının korunmasını sağlayacak bir Çay Borsasının kurulması öngörülmektedir. ÇAYKUR, Varlık Fonundan çıkarılmaktadır. Bir İktisadi Devlet Teşekkülü olmaktan öte sosyal devletin bir aracı gibi çalışan ÇAYKUR’un sektördeki belirleyici pozisyonu güçlendirilmektedir” dedi. ‘   ÇÖZÜM BU TASLAKTA’   Trabzon Milletvekili Ahmet Kaya, ”Çok sayıda kanun teklifi gördüm, okudum irdeledim inceledim ama bu kadar güzel hazırlanmış meseleye bu kadar hakim ve çözüm odaklı kanun teklifi görmedim. Buradan iktidar yetkililerine sesleniyorum mutlaka bu metinden faydalansınlar. Bir kanun taslağı hazırlığı içerisindeler. Bu kanun teklifini bizim gücümüz meclisten geçirmeye yetmiyor ama eğer çay üreticisini düşünüyorsanız, bu milleti düşünüyorsanız, bu kanun teklifini alın bundan faydalanın ve çayın biriken bütün sorunlarını elbirliğiyle çözelim. Bizim derdimiz çözüm üretmek. Çözüm bu taslakta” ifadelerini kullandı. CHP'DEN  TBMM'NE ÇAY KANUNU TEKLİFİ   ÇAY KANUNU TEKLİFİNİN TEMEL AMACI; Doğu Karadeniz Bölgesinde yaklaşık 1 milyon insanın doğrudan geçim kaynağı durumunda olan çay tarımı ve sanayiinin sağlıklı bir yapıya kavuşturularak sürdürülebilir duruma gelmesi, bölgeden batıya doğru göçün azaltılması veinsanların doğduğu topraklarda barınabilmelerinin sağlanması amaçlanmaktadır. KANUN TEKLİFİNİ GÖRMEK İÇİN TIKLAYINIZ Bir nevi bölgesel kalkınma programı olarak Doğu Karadeniz Bölgesinin kaderini değiştirip yoksulluktan kurtaran çay tarımında neoliberal politikaların uygulanmasıylasorunlar ortaya çıkmaya başlamıştır. 1984 yılında yürürlüğe giren ve yaş çayı üreticiden doğrudan alıp işlemeyi ve ticaretini gerçek ve tüzel kişilere serbest bırakan mevcut çay kanunu; çay tarımı, sanayii ve ticareti konularında hiçbir düzenleme içermemektedir. Çay sektörü yürürlükteki çeşitli kanunlara göre yürümekte; kontrolsüz, denetimsiz ‘serbest piyasa’ koşullarında sektörün tüm kesimleri için (yaş ve kuru çay üreticileri, tüketiciler ve devlet) sorunlar üretmektedir. Mevcut Çay Kanunu, sorunları çözmediği gibi, bizatihi sorunların kaynağı durumundadır. Kanun Teklifi ile; çay tarımında, sanayiinde ve ticaretinde tüm kesimleri memnun edecek, devletin koruması gereken zayıf durumdaki yaş çay üreticilerinin yanında ve adil bir yasal zemin hazırlanmakta, sürdürülebilir bölgesel kalkınma programı olarak çayın gelecek kuşaklara aktarılması amacıyla çeşitli düzenlemeler yapılmaktadır.   TEKLİF NELERİ DEĞİŞTİRİYOR? Çay Kanunu Teklifinde; Çay Standartlarını Belirleme Komisyonu kurulmaktadır. Bu Komisyon eliyle çayın her aşamasına standartlar getirilmektedir. Çay bahçeleri, yaş çay, yaş çay işleme tesisleri ve kuru çay için standartların belirlenmesi, bu standartların dışına çıkılmaması öngörülmektedir. Yaş çayın alımı, fiyatı ve ödemelerine ilişkin düzenlemeler yapılmaktadır; Yaş Çay Belirleme Komisyonu oluşturulmaktadır. Yaş çay fiyatı bu komisyon marifetiyle belirlenmekte, ‘Taban fiyat’ olarak açıklanan fiyatın altında alım yapılması yasaklanmaktadır. Yaş çay ürün bedelleri, alım yapılan ayı takip eden ay sonuna kadar ödenmek zorundadır. Çayda destekleme priminin, ürün bedelinin 10’undan az olmaması öngörülmektedir. ÇAYKUR’a, özel fabrikalarla anlaşma yaparak kuru çay ürettirme imkânı getirilmektedir.İlave yatırım yapmadan ÇAYKUR, mevcut atıl kapasiteyi kullanarak kendi kapasitesini artırmış olacaktır. Bu şekilde çay müstahsilinin en büyük kâbusu olan kota ve kontenjan bütünüyle ortadan kalkmaktadır. Kanun, çay üretimini artırmayı, diğer çay üreticisi ülkelere göre iklim avantajlarından dolayı organik çay piyasası oluşturabilme potansiyelini harekete geçirmeyi teşvik etmektedir. Sağlıklı işleyen; yaş ve kuru çay üreticilerinin, devletin ve tüketicilerin haklarının korunmasını sağlayacak bir Çay Borsasının kurulması öngörülmektedir. ÇAYKUR, Varlık Fonundan çıkarılmaktadır. Bir İktisadi Devlet Teşekkülü olmaktan öte sosyal devletin bir aracı gibi çalışan ÇAYKUR’un sektördeki belirleyici pozisyonu güçlendirilmektedir.