RİZE VE BÖLGENİN BELALISINA DAMACANI ÖNLEM

DOĞU Karadeniz'de fındık başta olmak üzere bahçelerde yapraklarını yiyip, suyunu emdiği bitkilerin kökünü kurutan 'kahverengi kokarca' adlı böcek türü için biyolojik mücadele başlatıldı. Bahçelere yerleştirilen, içerisinde cezbedici koku yayan madde bulunan damacana tuzaklarla türün imha edilmesi amaçlanıyor. Türkiye'nin dünya ticaretinde lider olduğu fındıkta verim ile kaliteyi düşüren hastalık ve zararlılara yönelik başlatılan mücadele devam ediyor. Bölgede bitkilere dadanan 'kahverengi kokarca' adlı böcek türü de tehdit oluşturuyor. Gürcistan'dan Türkiye'ye geldiği saptanan ve günde 30 kilometre yol kat eden böcek türü, suyunu emdiği fındık ağaçlarının kökünün kurumasına neden oluyor. Fındığın kökünü 20 günde kuruttuğu belirtilen istilacı böceğe karşı biyolojik mücadele başlatıldı.   1600 NOKTAYA YERLEŞTİRİLDİ   Rize'de, Tarım ve Orman Müdürlüğü ile Samsun Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nün yaptığı ortak çalışma ile biyolojik mücadele kapsamında bahçelere, içerisinde cezbedici koku yayan madde bulunan damacana tuzakları yerleştirildi. Bölgede böceğin yoğun olarak görüldüğü 1600 noktaya yerleştirilen 19 litrelik damacanalarla türün imha edilmesi amaçlanıyor. Ekipler belirli aralıklarla damacanaları kontrol ederek, böcekleri toplayıp imha ediyor.   'GÖRÜLDÜĞÜ YERDE İMHA EDİLMELİ'   Rize Tarım ve Orman Müdürlüğü'nde görevli Ziraat Mühendisi Osman Sipahioğlu, 3 yıl önce Gürcistan'dan bölgeye giren böceğin yayıldığını belirterek, "Bu yıl böceğin popülasyonunu azaltmaya yönelik bir çalışma yaptık. Toplayıcı feromon tuzaklar yaparak bahçelere astık. Haftanın belirli günlerinde bu tuzaklarda biriken böcekleri topluyoruz. Havaların soğumaya başlamasıyla böcekler kışlaklara çekilmeye başladı. Evlerin içerisinde özellikle perde kornişlerinin olduğu noktalarda, depolarda, odunluklar da kendilerine sıcak yer buluyor. Bizim amacımız böcek kışlıklara çekilinceye kadar toplayabildiğimiz kadar toplamak. Çünkü havaların ısınması ile beraber baharda yeniden doğaya dönecek olan böcekler çiftleşerek çoğalacaklar. Yavrular yoğun bir şekilde bitkilerden beslenmeye başlayarak sebze meyveleri zarar verecek. Böceğin doğadaki sayısını ne kadar azaltabilirsek, ekonomik zararını da o kadar azaltacağız. 'Bir tane böcektir' deyip geçmememiz lazım, böcek muhakkak görüldüğü yerde imha edilmeli" dedi.   'KORKARIM GERİ DÖNECEKLER   Evlerinde bile böceği gördüklerini söyleyen üretici Hasan Yenigün de, "Evde, bahçede her yerde karşımıza çıkıyorlar. Çok sinsi böcekler, gözle görülemeyecek yerleri buluyorlar, orada saklanıyorlar ve yumurtluyorlar. Damacanalı tuzaklar asıldı, böcekleri topluyor, umarım çözüm olur" diye konuştu. Ahmet Yazıcıoğlu ise, "Bu da yeni bir böcek, evlerin içine kadar giriyor. Sebzelerimize zarar veriyor. Bu tuzaktan bizim bahçeye de asıldı. Havalar sıcakken bayağı böcek toplanıyordu, şimdi havalar soğudu, böcekler sıcak yerlere gitti. Korkarım yazın artarak geri dönecekler" ifadelerini kullandı.