Trabzon'da yaylalarda ‘zifin’ çiçeği’ söküm tartışması

TRABZON’da İl Tarım Müdürlüğü’nce mera alanı kazanılması amacıyla başlatılan ‘Mera Islah Projesi’ kapsamında yaylarda 27 farklı noktalarda iş makineleriyle zifin çiçeklerinin sökümü, tartışmalara neden oldu. Kentte kimi uzman ve yaylacı, çoraklık oluşmasına yol açacağı söküm işlemine tepki gösterirken, kimi yayla sakini de yeni otlak alanı oluşturulacağı projeyi olumlu karşıladı. Kentte, İl Tarım Müdürlüğü’nce, hayvanların mera alanda kaba yem açığının kapatılması için başlatılan çalışmaların ardından proje hazırlandı.  Yaylarda mera alanı kazanılması amacıyla başlatılan ‘Mera Islah ve Amenajman Projesi’ kapsamında yaylarda bulunan zifin çiçeklerinin, çalılık yapısı nedeniyle sökülerek, yerine yem değeri daha yüksek çimlendirilmesi kararlaştırıldı. Bakanlık onaylı projede; kararın ardından yaylalarda 27 farklı noktalarda iş makineleriyle ‘zifin’ çiçeklerinin söküm işlemi başlatıldı. Proje sürerken, yaylarda zifin çiçeğinin sökümü, kentte de tartışmalara yol açtı. Kimi uzman ve yaylacı, çoraklık ve heyelan oluşmasına yol açacağı söküm işlemine tepki gösterirken, kimi yayla sakini ise yeni otlak alanı oluşturulacağı projeyi olumlu karşıladı.   ‘BİR YAYLAYI BÜTÜNÜ İLE KORUMAK GEREKİYOR’   Projede yapılan çalışmanın erozyona neden olabileceğini öne süren Trabzon Doğal ve Tarihi Değerleri Koruma Derneği Başkanı Doç. Dr. Coşkun Erüz, “Mera alanı oluşturmak adına böyle bir çalışma yapılıyorsa doğrudur. Ama uygulamanın ne kadar sistemli yapıldığı çok önemli. Bu alanda sadece büyükbaş ya da küçükbaş hayvancılık yapılmıyor, aynı zamanda arıcılar için de çok önemli bir bitki söz konusu. Orman gülleri ve zifinden delibal denilen bir balın üretimi de yapılıyor. Bu bal değerlendirilirse ekonomi için büyük bir kazanç olur. Bir yaylayı bütünü ile korumak gerekiyor. Yapılan çalışmalarda göz önünde tutulmalıdır ki bu alanlar aynı zamanda turizm alanları. Yapılan çalışmalarda bölgenin hava şartları da düşünülmeli. Bölgemiz çok fazla yağış alan bir bölge. Dolayısı ile herhangi bir alanı açtığınızda yağan yağmurlarla birlikte o toprağın aşınmasına ve taşınmasına karşı herhangi bir önlem alınmazsa erozyon oluşur. Bunlar göz önünde tutulmazsa herhangi bir yağışla beraber toprağın büyük bir kısmını kaybetmemiz çok yüksek. Orman güllerinin sökülmesiyle çıplak bir yüzey ortaya çıktı. Alanı meraya kazandıracağız derken tamamen çorak ve verimsiz bir alan oluşturmuş olabiliriz” dedi.   ‘İSTEMİYORUZ AMA KARARA SAYGILIYIZ’ Hayvancılıkla uğraşan yayla sakinlerinden Emine Altuntaş, projedeki karara saygı duyduklarını söyleyerek, “İneklerimizin yaylımları az. Otlak alanları kalmadı. Buradaki yaylalarımızda zifin ve komar çiçekleri sökülerek hayvanlar için otlak alan açma işlemi yapılıyor. Bunun için böyle bir çalışma yapılmasını uygun gördüler. Ama zifin çiçeklerinin oradan alınmasını da aslında hiç istemiyoruz. Öyle karar alındı yapacak bir şey yok, saygı duyarız” diye konuştu.   ‘KEŞKE BİZDEN DE ONAY ALINSAYDI’ Durumdan hoşnut olmadığını belirten Erol Aktürk, “Yapılan uygulamayı yanlış buluyorum. Halkın geneli de buna karşı zaten. Hayvanların zehirlendiğini söylediler ama hayvanlar zaten otlarken yabani otları kokluyor ve yemiyorlar. Neden şimdi bu kadar zararlı diye lanse edildi. Buranın halkı da yapılan bu uygulamaya karşı. O çiçeklerin burada hakkı var. Doğaya karşı çıkılmaz. Devletin her zaman bir açıklaması vardır. Keşke yapılırken bizlerden de onay alınsaydı” şeklinde konuştu.   TARIM İL MÜDÜRLÜĞÜNDEN AÇIKLAMA Öte yandan Trabzon Tarım İl Müdürlüğü de, tartışmalara neden olan projeye ilişkin yazılı açıklamada bulundu. Projede, hayvanların kaba yem açığının giderilmesi, yeni mera alan kazandırılması hedeflendiği ve doğaya hiçbir zarar verilmediği kaydedilen açıklamada şu ifadelere yer verildi: “İlimizde hayvanlar tarafından yenilmeyen ve zifin çiçeği diye adlandırılan çalı formundaki bitkilerle kaplanması yine zaman içerisinde mera ve yaylak alanlarının bozulmaya yüz tutması sebebiyle hayvanlar için kaba yem açığı ortaya çıkmıştır. Hayvanlarımızın kaba yem açığını giderebilmek için mera ve yaylak alanlarımızın programa alınarak ıslah edilmesi ihtiyaç hâsıl olunmuştur. İl Müdürlüğümüzce 2004 yılından 2021 yılı içerisi dahil bugüne kadar toplam 27 adet Mera Islah ve Amenajman Projesi hazırlanarak bakanlık onayı alınarak uygulamaya konulmuştur. 2021 yılı itibari ile toplam 107 bin 754 dekar alanda projeler kapsamında ıslah çalışmaları yapılmıştır ve yapılmaya da devam edilmektedir. Bugüne kadar 27 adet Mera Islah Projesi için 10.089.227,00 TL tutarında harcama yapılmıştır. 107 bin 754 dekar alanda ıslah yapılarak dekara verim 60 kilogram iken ıslah sonrası dekara verim 400 kilograma çıkarılıp,6 bin 465 ton ot verimi elde edilirken ıslah sonrası 43 bin 101 ton ot potansiyeline çıkarılmıştır”