Ülkenin Kurtuluşu ve Bağımsızlığı için destansı mücadele veren Atatürk’e karşı, 2 Aralık 1922’de siyasi bir komplo hazırlanmıştı… Atatürk’ü, TBMM’nin ve siyasetin dışında bırakmak, yaklaşan seçimlerde milletvekili seçilmesini engellemek amacıyla TBMM’de bir kanun değişikliği öneren üç muhalif Milletvekili, gelecek seçimlerde Milletvekili olacakların doğdukları veya en az 5 yıl süreyle yaşadıkları yerlerden aday olmalarını istiyorlardı. Bu teklif açıkça Mustafa Kemal’e adaylık ve Milletvekilliği yolunu kapatıyordu.

Doğduğu yer olan Selanik, yeni Cumhuriyet’in sınırları dışında kaldığı ve cepheden cepheye koşan Atatürk, hiçbir yerde beş yıldan fazla yaşamadığı için, aday bile olamayacaktı. Sonuç olarak bu öneri reddedilir ama Atatürk’ü çok yaralayan bir olay olarak tarihe geçer. İşte o günlerde, bu olayı da protesto etmek, Atatürk’ün yanında olduklarını belirtmek için Rizeliler, 98. Yıl önce bugün (28 Şubat 1923)Atatürk’e hemşerilik teklifinde bulunurlar.

Gazi Mustafa Kemal Atatürk bu teklifi 28 Nisan 1923 tarihinde kabul ederek Rizelilere bir teşekkür telgrafı çeker. Telgrafında; Rizelilerin bu isteğini memnuniyetle kabul ettiğini belirterek Muazzez Lazistanlı (Rizeli) hemşerilerimi derin iştiyak ile selamlarım efendim." Der.

Rize’nin aynı zamanda da Rizelinin onur kazanabileceği bu olay, şehir ve Cumhuriyet tarihimiz açısından büyük bir önem arz etmektedir. Ama çok yazıktır ki, bu güzel onurla, hatırayla ilgili resmi kurumların arşivinde olması gereken o günkü yazışmalar günümüze taşınamamış, korunamamıştır.

Bu çirkin girişime tepki olması gayesiyle ilk önce Ankara, ardında da Rize, Diyarbakır ve Gaziantep şehirleri Gazi Mustafa Kemal Atatürk’e hemşerileri olması talebinde bulunmuştur. Atatürk, Ankara ilinin teklifini, 5 Ekim 1922 tarihinde, Rize ilinin teklifini 28 Nisan 1923 tarihinde, Diyarbakır ilinin teklifini 2 Nisan 1926 tarihinde, Gaziantep’in teklifini 26 Ocak 1933 tarihinde kabul eder. Milletvekili olmak için Ankara ilini seçmesinin altında stratejik nedenler ve Ankara ilinin Başkent olması özelliği yatmaktadır. Atatürk’e hemşerilik teklif eden bu iller, her yıl “Atatürk’ün hemşeriliklerini kabul edişlerinin yıldönümünü” kutlarlar. Maalesef bu bağlamda Rize ilinde hiçbir etkinlik yapılmamış, herhangi bir mesaj yayınlanmamıştır.

17 Eylül 1924 tarihinde Rize’yi ziyaret eden Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve beraberindekileri Hamidiye zırhlısından alıp karaya ulaştırmaya çalışan motor, denizin şiddetinden bu görevi yapmaya muvaffak olamayınca Müftü Mahallesinden 20 yaşındaki Hakkı Şentürk, dayanamaz ve öne atılır. Denize koşup Atatürk’ü sırtına alarak karaya çıkarmak ister. Bu girişime karşı Atatürk, “Bırakın ayaklarım, memleketimin sularında ıslansın” diyerek genç Hakkı’nın talebini geri çevirir.

Bir Rizeli olarak ülkemizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün hemşehrimiz olması onuru yüreğimde taşırken Atamızı ve silah arkadaşlarını rahmetle, hürmetle ve saygıyla anıyorum..