Mustafa Semih  ARICI
Köşe Yazarı
Mustafa Semih ARICI
 

RİZE BEZİ, FERETİKO VE DİĞERLERİ: ÇAY DIŞI SANAYİİ

Önceki yazılarımızda da vurguladığımız gibi Rize deyince akla çay ve çay sanayii gelir.Özel çay fabrikalarının da faaliyete geçmesiyle tüm vadiler çay işleme tesisleriyle doldu, dağ köylerine kadar çıktı. Ancak bu demek değildir ki Rize’de çaydan başka sanayi tesisi yoktur. Bildiğim kadarıyla yöremizde Çayeli Bakır Tesisleri ve İyidere’de yeni yapılan Çay Paketleme Farbrikası’ndan başka büyük ölçekli bir sanayi kuruluşu yok. Bitmesi yılan hikayesine dönen Rize Kalkandere ve Ardeşen OSB’leri yavaş yavaş faaliyete geçmesine rağmen elle tutulur büyük bir endüstri tesisi mevcut değil.             Gerçi küçük ölçekli, KOBİ türünde  orman ürünleri, gıda (Un, helva,Rize kavurması, alkölsüz içecek), Tekstil (Rize bezi, feretiko), makine parçaları ( Çay sanayi yedek parçaları) gibi küçük sanayi tesislerinden söz edebilmek mümkündür. Ancak Rize ve ilçelerinde sanayi dendiğinde  akla eskiden beri başta oto tamiri olmak üzere bakım onarım işletmeleri ve bol miktarda dere taşlarından kum ve mıcır elde eden işletmeler  akla gelir. Bunlar birkaç kişiden 30 kişiye kadar çalışanı olan mikro tesislerdir. Öte yandan birçoğu dağınık bir biçimde çalışan, çevreye alabildiğine gürültü ve atık kirliliği yaymaktadır. Birkaç yıl öncesinde memlekete gittiğimde bunlardan biri gece de çalışıyordu. Çıkardığı güçlü desibeller gece beni uykusuz bırakmıştı. Daha sonra gece çalışmasının yasaklandığını ve gürültüyü azalmak için bazı önlemler alındığını gördüm. Her şeyden önce yöremizde çay haricinde büyük sanayi tesisi kurmak çok olası değildir. Pazarlara uzaklığından tutunda, vasıflı eleman bulma güçlüğünden , teşviklerin yetersiz oluşuna, dış pazarlara ihracatın henüz becerilen bir faaliyet olmamasından büyük fabrikalar için geniş arsalar bulunamamasına kadar bir sürü neden var. Bir başka önemli neden de Rize ve çevresinin yurt içi mukayeseli maliyetler açısından “Turizm Bölesi” seçilmesi de yöremizin güçlü bir çay dışı sanayi yapısına ulaşmasını engelleyen faktörlerden biridir. Bizce mevcut iki OSB her yönüyle ikmal edilmeli ve yalnız yurt içi değil dünya pazarlarını hedef alan bir üretim politikası izlenmelidir. Bir de aynı dalda üretim yapan sanayi dallarının aynı yerde toplulaştırılması (İstanbul Deri Sanayi bölgesi gibi) birçok açıdan büyük yararlar sağlayacaktır. Rize Bezi Üretim Bölgesi, Gıda Sanayi Üretim Bölgesi gibi…Yapımına başlanan Lojistik Merkez de özellikle İran ve Kafkasya pazarına yönelik üretim yapan fabrikaların kurulabilmesi için kaldıraç görevini görebilecektir. Tabii tüm bunların oluşması için güçlü ve kararlı bir teşvik politikasına ihtiyaç var. Rize’de kurulan güçlü bir sanayi yapısı ülkemiz içinde büyük bir kazanç olacaktır. O zaman hemen kolları sıvamalı…
Ekleme Tarihi: 10 Mayıs 2021 - Pazartesi

RİZE BEZİ, FERETİKO VE DİĞERLERİ: ÇAY DIŞI SANAYİİ

Önceki yazılarımızda da vurguladığımız gibi Rize deyince akla çay ve çay sanayii gelir.Özel çay fabrikalarının da faaliyete geçmesiyle tüm vadiler çay işleme tesisleriyle doldu, dağ köylerine kadar çıktı. Ancak bu demek değildir ki Rize’de çaydan başka sanayi tesisi yoktur. Bildiğim kadarıyla yöremizde Çayeli Bakır Tesisleri ve İyidere’de yeni yapılan Çay Paketleme Farbrikası’ndan başka büyük ölçekli bir sanayi kuruluşu yok. Bitmesi yılan hikayesine dönen Rize Kalkandere ve Ardeşen OSB’leri yavaş yavaş faaliyete geçmesine rağmen elle tutulur büyük bir endüstri tesisi mevcut değil.

           
Gerçi küçük ölçekli, KOBİ türünde  orman ürünleri, gıda (Un, helva,Rize kavurması, alkölsüz içecek), Tekstil (Rize bezi, feretiko), makine parçaları ( Çay sanayi yedek parçaları) gibi küçük sanayi tesislerinden söz edebilmek mümkündür. Ancak Rize ve ilçelerinde sanayi dendiğinde  akla eskiden beri başta oto tamiri olmak üzere bakım onarım işletmeleri ve bol miktarda dere taşlarından kum ve mıcır elde eden işletmeler  akla gelir. Bunlar birkaç kişiden 30 kişiye kadar çalışanı olan mikro tesislerdir. Öte yandan birçoğu dağınık bir biçimde çalışan, çevreye alabildiğine gürültü ve atık kirliliği yaymaktadır. Birkaç yıl öncesinde memlekete gittiğimde bunlardan biri gece de çalışıyordu. Çıkardığı güçlü desibeller gece beni uykusuz bırakmıştı. Daha sonra gece çalışmasının yasaklandığını ve gürültüyü azalmak için bazı önlemler alındığını gördüm.


Her şeyden önce yöremizde çay haricinde büyük sanayi tesisi kurmak çok olası değildir. Pazarlara uzaklığından tutunda, vasıflı eleman bulma güçlüğünden , teşviklerin yetersiz oluşuna, dış pazarlara ihracatın henüz becerilen bir faaliyet olmamasından büyük fabrikalar için geniş arsalar bulunamamasına kadar bir sürü neden var. Bir başka önemli neden de Rize ve çevresinin yurt içi mukayeseli maliyetler açısından “Turizm Bölesi” seçilmesi de yöremizin güçlü bir çay dışı sanayi yapısına ulaşmasını engelleyen faktörlerden biridir.


Bizce mevcut iki OSB her yönüyle ikmal edilmeli ve yalnız yurt içi değil dünya pazarlarını hedef alan bir üretim politikası izlenmelidir. Bir de aynı dalda üretim yapan sanayi dallarının aynı yerde toplulaştırılması (İstanbul Deri Sanayi bölgesi gibi) birçok açıdan büyük yararlar sağlayacaktır. Rize Bezi Üretim Bölgesi, Gıda Sanayi Üretim Bölgesi gibi…Yapımına başlanan Lojistik Merkez de özellikle İran ve Kafkasya pazarına yönelik üretim yapan fabrikaların kurulabilmesi için kaldıraç görevini görebilecektir. Tabii tüm bunların oluşması için güçlü ve kararlı bir teşvik politikasına ihtiyaç var.


Rize’de kurulan güçlü bir sanayi yapısı ülkemiz içinde büyük bir kazanç olacaktır. O zaman hemen kolları sıvamalı…

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve rizeninsesi.net sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.
timbir - birlik haber ajansi