ÇAY KANUN TASLAĞI TBMM'NE SUNULDU.. İŞTE TAM METİN

Kamuoyunda tartışmalara neden olan çay kanunu taslağı AK Parti  milletvekilleri tarafından TBMM sunuldu   işte taslağının detayları ADALET ve Kalkınma Partisi T.B.M Grup Başkanlığı TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA Çay Kanunu teklifimiz ve gerekçesi ek’te sunulmuştur.Gereğini arz ederiz. GENEL GEREKÇE Çay üretiminde Türkiye’nin önemli bir yeri bulunmaktadır. Günümüzde Dünya toplam çay üretim alanlarının yarısından fazlası Çin’e ait olmakla birlikte, bu ülkeyi sırasıyla Hindistan, Sri Lanka, Kenya, Vietnam, Endonezya ve Türkiye izlemektedir. Üretilen çok farklı çay çeşidi olsa da dünya çay ticaretinde en büyük yeri tutan siyah ve yeşil çay üretimidir. Dünya çay üretiminin 58’i siyah çay, 30’u yeşil çay ve kalan 12’lik kısmı da oolong çay, beyaz çay, instant çay ve diğerlerinden oluşmaktadır. Kuru çay üretiminde dünyada altıncı sırada bulunan ülkemiz, kuru çay ihracatında oldukça düşük bir paya sahiptir. Kişi başı çay tüketimi ölçütüne göre ise ülkemiz dünyada ilk sırada yer almaktadır.   Türkiye’de çay sektörü diğer üretici ülkelerle karşılaştırıldığında nispeten yeni bir faaliyet görünümünde olmasına rağmen kısa süre içerisinde büyük gelişme göstermiştir. Ülkemizde çay üretimi 1924 yılmda başlamış, ilk yaş çay yaprağı işleme fabrikası 1947 yılında Rize’de kurulmuştur. Yıllar itibariyle yaş çay üretimi önemli artışlar göstermiştir. 2021 yılında 1.450.000 ton yaş çay üretilmiştir. Ülkemizde çay tanmı küçük aile işletmeciliği şeklinde yapılmakta olup üreticilerin 80’i 5 dekar ve altında çay bahçelerine sahiptir. Bu üreticilerin sahip olduğu alan toplam çay alamn 56’sını oluşturmaktadır. Çay üretim alanının en yoğun olduğu bölge ortalama 65 oran ile Rize’dir. Bu ili 22 ile Trabzon ili takip etmektedir. Artvin, Giresun ve Ordu illerinin toplam oran içerisindeki payı ise yaklaşık 13’tür. Yetiştiriciliğinde kimyasal ilaç, fabrikasyon aşamasında katkı maddesi kullanılmadan üretilen Türk çayı, ihracat açısından önemli bir potansiyele sahip olmakla birlikte, Türkiye’de üretilen çayın tamamına yakını yurt içi piyasasında tüketilmektedir. İhracat olanaktan ise gerek kalite farklılığı gerekse maliyetlerin yüksekliği nedeniyle düşük miktarda gerçekleştirilmektedir.   En büyük çay ihraç ürünümüzü ise dökme siyah çay teşkil etmektedir. Uluslararası çay ticaretinde dalıa fazla yer alabilmek, marka ürünler oluşturarak dünya piyasasında rekabet edebilecek bir konuma gelebilmek için ürün kalitesinin yükseltilmesi büyükönem taşımaktadır. Kaliteli kuru çay üretebilmek için de özellikle asıl ham madde kaynağını oluşturan çay bitkisinin kalitesini iyileştirici tedbirlerin alınması gerekmektedir. Ancak, ülkemizde tüm çay plantasyonlarının tohum ekimiyle yapılmış olması yabancı tozlanan bu bitkilerde hasat edilen yapraklann da verim ve özellikle kalite bakımından farklılık göstermesine yol açmaktadır. Bu durum, yüksek kalitede standart ve homojen ürün elde edilmesinde ve dolayısıyla ihracatta sorunlara yol açabilmektedir. Bu nedenle, tatmin edici verime ve yüksek kaliteye sahip klonlar ve bu klonlara en uygun işleme yöntemlerinin tespiti yanında, katma değeri yüksek olan ve dünyada pazarlanabilir nitelikte nihai ürünlerin elde edilmesine yönelik yapılacak çalışmalar ülkemiz çay sektörünün gelişiminde önemli rol oynayacaktır.   Tüketiciye sağlıklı ve güvenilir çay sunulabilmesi açısından yeni çay bahçe tesisi ile çay tarımının Bakanlıkça belirlenecek usul ve esaslar dahilinde tekniğine uygun olarak yürütülmesi sürecine ilişkin iş ve işlemlerin düzenlenmesi gerekmektedir. Bilinçsiz ve izinsiz olarak insan faaliyetleri sonucunda toprak yapısının bozulmasının önüne geçilmesi, tarım politikaları doğrultusunda planlamaların yapılabilmesi, çay bitkisi ve çay tarımı için uygun arazilerin belirlenerek bu alanlarda çay tarımı yapılması ihtiyaçtır. Mevcut durumda yaş çay tarım alanları Bakanlar Kurulu Kararı ile 5 il (Artvin, Ordu, Giresun, Rize ve Trabzon) olarak belirlenmiştir. Bu Kanun ile çay tanm alanlarının Bakanlıkça tespit edilmesi, çay tarımının izin verilen alanlarda mevzuata uygun bir şekilde çay bahçesi olarak tesis edilmesi hedeflenerek ruhsatlandıniması ve Bakanlığın ilgili kayıt sistemine kaydolması sağlanacaktır. Çay tarımına uygunluğu tespit edilen alanlarda çay tarımının yapılması ile verim ve kalite artacak ve sürdürülebilir çay üretim alanlarının oluşması sağlanacaktır. Yeni çay bahçelerinin Bakanlık tarafından verilen çay bahçesi kurma ruhsatnamesi ile kurulması zorunluluk olup Bakanlık tarafmdan yapılacak incelemeler sonucunda çay tarımına uygun olmayan arazilerde yeni çay bahçesi kurulması engellenecek, çay tanm alanları olarak ilan edilen alanlarda Bakanlık tarafmdan verilen çay bahçesi kurma ruhsatnamesi ile yeni çay bahçeleri kurulabilecektir. Uluslararası çay ticaretinde daha fazla yer alabilmek, marka ürünler oluşturarak dünya piyasasında rekabet edebilecek bir konuma gelebilmek için ürün kalitesinin yükseltilmesi büyük önem taşımaktadır. Kaliteli kuru çay üretebilmek için de özellikle hammadde kaynağını oluşturan  çay bitkisinin kalitesini iyileştirici tedbirlerin alınması gereklidir. Bu nedenle, çay işleyen fabrikaların sözleşmeli tanm ile üretim süreçlerine dahil olmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Böylece çay bahçesinden başlayarak, yetiştiricilik, hasat, nakliye, kurutma, işleme ve paketleme gibi  süreçlerin birlikte yönetilerek iyileştirilmesi mümkün olacaktır.   Yaş çay hasat ve pazarlama süreçleri, zamana duyarlı olarak yürütülmektedir. Çiftçilerin hasat edilen ürünü kısa sürede pazarlama mecburiyetleri, pazarlama güçlerini zayıflatmaktadır. Sözleşmeli üretim ile hasat öncesi alıcı ve satıcının bir araya gelmesi sağlanacak, arz ve talep dengesi kurularak atıl kapasitenin önüne geçilecektir. Yaş çayı işleyen ve pazarlayan tesisler, faaliyet alanlarına göre değişkenlik göstermekte olup bu tesislerin ana faaliyet şekillerine göre gruplandırılmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Kuru çay üreten işletmelerle ilgili sağlıklı bir ülke envanterinin oluşturulması, izlenebilirliğin sağlanması, kontrol ve denetimlerin etkin olarak yapılabilmesi için bu alanda faaliyet gösteren işletmelerin alt faaliyet gruplarına göre ayrılması gerekmektedir. Bu gruplandırma, üretimi standardize edeceği gibi arz ve talep durumuna göre  üretimin planlanmasına imkân tanıyacaktır.   Bazı yıllar çay sektöründe üretim ve tüketim dengesi bozulabilmekte, arz fazlası üretim sonucunda stok maliyetleri yükselmekte ve işletmeler finansman açısından olumsuz yönde etkilenmektedirler. Ayrıca kapasitelerin üzerinde yaş çay yaprağının alınması durumunda kuru çay kalitesinde önemli düşüşlerin olduğu, kuru çay üretimi için gerekli olan ideal süre ve süreçlere uyulmadan bir an önce üretim süreçlerinin tamamlandığı zamanlar olduğu bilinmektedir. Bu nedenle üretim ve satış dengesini oluşturmak için verimli bir işletmeciliğin gereği olarak programlı  yaş çay alımlan oldukça önemli olacak ve çay sektöründe yaş çay alım ve üretim faaliyetleri de disiplin altına alınacaktır. Üretimden pazarlamaya kadar tüm süreçte tarafların hak ve sorumluluklarım düzenlendiği çay sektöründe, yaptırımların Kanunda düzenlenmesi belirlenen usul ve esasların tüm taraflarca uygulanmasını temin edecektir. Yaş çay yaprağının üretiminden işlenmesine ve en nihayetinde tüketimine kadar birçok tarafı ilgilendiren bir tarım ürünü olması göz önünde bulundurulmuş ve hazırlanan teklifte bazı temel amaçların gerçekleştirilmesi hedeflenmiştir. Bu hedefler; ■ Çay tarımını kalkındırmak, Türk çayının piyasa değerini artırmak, ■ Sözleşmeli tarımı yaygınlaştırmak, ■ Arz ve talep dengesini oluşturmak, ■ Yaş çay yaprağı alım fiyatında istikrarı sağlamak, ■ Yaş çay üreticilerinin hak ve menfaatlerini korumak, ■ Yaş çay üretim süreçlerini tekniğine uygun olarak modemize etmek, ■ Kuru çay üretim süreçlerini iyileştirerek tüketicilerin güvenilir ürünlere erişimini sağlamak, halkımızın sağlıklı çay tüketmesini temin etmek, ■ Kuru çay üreten işletmelerin hak ve menfaatlerini korumak, ■ Kuru çay ürünlerinin kalitesini uluslararası platformlarda rekabet edebilecek seviyeye çıkartmak,şeklinde sıralanabilir.    Özet olarak, ülkemizin önemli ürünlerinden biri olan çay ürününün üretimden pazarlamaya tüm alanları kapsayacak çay ürünü ile ilgili yeni yöntemleri hayata geçirmek, bir taraftan üreticinin  ve tüketicinin korunması temel hedef olarak gözetilirken, öte yandan çay ürününün dünya pazar payının büyütülmesi ve böylece ülkemiz ekonomisine katkısının artması hedeflenmiştir.   MADDE gerekçeleri MADDE 1- Yurtiçi ihtiyacı yerli üretimle karşılayacak şekilde çay sektörünün düzenlenmesi ve sürdürülebilirliğin tesis edilmesi gerekmektedir. Çayın üretimden tüketime tüm aşamalarının bilimsel ve hukuksal verilerle düzenlenerek ülke ekonomisine katkısının artırılması ve dünya piyasaları ile rekabet edebilecek seviyeye getirilmesine yönelik düzenlemelere ihtiyaç duyulmaktadır. Teklifin birinci maddesiyle önerilen düzenlemenin amaç ve kapsamı çerçevelenmiştir. MADDE 2- Madde ile Kanun metninde yer alan ve kanunun uygulanması bakımından önem taşıyan kimi kavram, sözcük ve nitelemelerin tanımları yapılmıştır.   MADDE 3- Bu madde ile yeni çay bahçelerinin Bakanlık tarafından verilen çay bahçesi kurma ruhsatnamesi ile kurulabileceğine yönelik bir zorunluluk getirilmiş olup, Bakanlık tarafından yapılacak incelemeler sonucunda çay tarımına uygun olmayan arazilerde yeni çay bahçesi kurulması engellenmiş olacak, çay tarım alanları olarak ilan edilen alanlarda Bakanlık tarafından verilen çay bahçesi kurma ruhsatnamesi ile yeni çay bahçeleri kurulabilecektir.   Yaş çay üreticilerinin Bakanlığın ilgili kayıt sistemine kaydı ve üretimde olduğu sürece bu kaydı güncellemesi; çeşitli tarımsal desteklerden yararlanılabilmesi, devletten almış oldukları tarım destekli hibe kullanımlarının denetimi ve üreticinin doğru projelerle ilerleyebilmesini  sağlayabilmek, raporlama, sorgulanabilirliğinin sağlanması ve doğru analizlerin yapılabilmesi için gereklidir. Çay tarımına uygunluğu tespit edilen alanlarda çay tarımının yapılması verim ve kaliteyi arttıracak ve sürdürülebilir çay üretim alanlarının oluşması sağlanacaktır. Çay bitkisinde tohumla çoğaltma, yabancı tozlanma nedeniyle, genotipte sürekli açılmalara neden olmuştur. Bunun sonucunda, ülkemizde aynı çay bahçesinde bile verim, kalite ve çevre koşullarına adaptasyon gibi özellikler bakımından farklı olan çay ocakları oluşmuştur. Bu çay  bahçelerinden istenilen kalitede çayın alınamaması sonucunda da ülkemizde çay bahçelerinin yenilenmesi ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Yaş çay üreticilerinin yenileme faaliyetlerine katılımının sağlanması için yenilenecek çay bahçelerinin Bakanlık tarafından belirleneceği ve ilan edileceği hüküm altına alınmaktadır.  Yenilenecek çay bahçeleri olarak ilan edilen alanlarda fiziki büyüklük, coğrafi konum ve arazi  ulaşım imkânları değerlendirilerek ve yenileme giderlerini en aza indirgeyerek yenileme bölgelerinin Bakanlık tarafından tespit edileceği belirtilmiştir. Tüketicilere kaliteli ve güvenilir çay arzını teminen yeni çay bahçe tesisi ile çay tarımının Bakanlıkça belirlenecek usul ve esaslar dahilinde tekniğine uygun olarak yapılmasına ilişkin iş ve işlemler düzenlenmiştir. Çay tarımında uygun olmayan bitki koruma ürünleri ve kimyasallar ile hatalı gübre uygulamalan nedeniyle başta toprak ve su olmak üzere doğal kaynaklarda oluşabilecek tahribatın önüne geçilmesi gerekmektedir. Yapılan kanuni düzenlemeyle doğal kaynakları koruyacak şekilde tekniğine uygun çay tarımının tarım politikaları doğrultusunda yapılabilmesi, çay tarımı için uygun arazilerin belirlenerek bu alanlarda çay tarımı yapılması bu  madde kapsamında öngörülmüştür. Organik çay tarımı yapılan çay bahçelerini olumsuz etkileyecek tarımsal faaliyetlere izin verilmeyeceği, gerektiğinde organik çay tarımını olumsuz etkileyecek mesafelerdeki alanlarda  kimyevi gübre ve bitki koruma ürünlerinin kullanımının Bakanlıkça sınırlandınlabileceği hüküm  altına alınmıştır. Organik tanm yapılan alanların çevresindeki konvansiyonel tarım alanlarının organik tarım faaliyetine zarar vermeyecek şekilde yürütülmesi organik tarım yapılan alanların gelişmesine imkân sağlayacaktır. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer hususların yönetmelikle düzenlenmesi gerektiği bu madde kapsamında öngörülmüştür.   MADDE 4-Madde ile kuru çay üreten işletmelerin kurulması, satışa yönelik faaliyetleri, bazı faaliyetler için izin alma süreçleri ve gruplandırılmasına yönelik düzenlemelere yer  verilmiştir. Çay üreten işletmelerin kurulabilmesi, ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda gerekli izinleri alması hükme bağlanmıştır. Kuru çay üreten işletmelerle ilgili sağlıklı bir ülke envanterinin oluşturulması, izlenebilirliğin sağlanması, kontrol ve denetimlerin etkin olarak yapılabilmesi ve fason üretimin  önlenmesi için çay sektöründe faaliyet gösteren işletmeler A, B ve C grubu işletmeler olarak gruplandırılarak işletmelerin yapabilecekleri faaliyetler net bir şekilde ortaya konulmuştur. Bu gruplandırma, üretimi standardize edeceği gibi borsada satış işlemlerinin yapılmasında da temel oluşturacaktır. Son yıllarda çay atıklarınm işlenerek kuru çay olarak piyasaya sürülmesi ya da ülkeye resmi olmayan yollardan sokulan kaçak çayların farklı paketleme tesislerinde işlenerek ya da  paketlenerek piyasaya arz edildiği gerçeğinden hareket ederek özellikle çay tarımının yapıldığı  illerin dışında bulunan kum çay işletmelerinin çay paketleme amacıyla kumlmuş olmaları ve ana faaliyet alanlannın da çay paketleme işleri olarak belirtilmesi zorunluluğu getirilerek çay  konusunda daha profesyonel hareket eden işletmeler tesis edilerek tüketiciye daha kaliteli çay arzı hedeflenmiştir. Madde ile çay ithalatı yapabilecek kuru çay işletmeleri belirlenmiş olup yurt içi üretimin korunması için kuru çay işletmelerinin iç piyasaya sürecekleri kuru çayın asgari 90’ını yurt içinden temin etme zomnluluğu getirilmektedir. Böylece yurtiçi ihtiyaç yurtiçi üretimle karşılanacaktır. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasların yönetmelikle belirleneceği hüküm altına alınmıştır.   MADDE 5- Yaş çay üretimi ülkemizde sadece Doğu Karadeniz Bölgesi’nde devletin belirlediği coğrafi sınırlar içerisinde ruhsata dayalı olarak yapılabilmektedir. Bölgedeki  vatandaşlarımızın temel geçim kaynağı yaş çay yetiştiriciliği olduğundan yaş çay yaprağı fiyatının  serbest piyasa dalgalanmasına bırakılması üreticilerin olumsuz etkilenmesine neden olmaktadır. Çay tarımında hasadın sınırlı bir zamanda yapılması, ürünün dalında veya hasat sonrasında beklemeye müsait olmayışı pazarlamada sıkışıklık oluşturduğundan serbest piyasa kuralları  sağlıklı bir şekilde işleyememektedir. Bu nedenle sektörde yaş çay üreticisine ödenecek yaş çay yaprağı alım fiyatının piyasa şartları ve maliyet unsurları göz önünde bulundurularak her yıl hasat dönemi başlamadan önce  belirlenmesi gerektiği ve bu görevin 2008 yılından beri çatı kuruluş olarak görev yapan ve sektörün  tüm taraflarının bir araya gelmesiyle kurulmuş olan Ulusal Çay Konseyi tarafından yürütüleceği, yaş çay yaprağı alım bedelinin alım tarihinden itibaren en geç altı ay içerisinde yaş çay üreticilerine ödenmesi gerektiği hükme bağlanmıştır. Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti yirmi yıldan bu yana  ÇAYKUR tarafından satm alınan yaş çay yaprak bedelini satın almayı takip eden ay içinde ödemekte olup, bu uygulama devam etmektedir. Teklifte yer alan en geç altı ay içinde ödeme düzenlemesi ÇAYKUR dışındaki alıcılarla ilgili üreticiyi koruma amaçlı bir kuraldır. Bu kapsamda; yaş çay alımının sadece A veya B lisansına sahip işletmeler tarafından ruhsatlı alanda bu Kanunda belirtilen şartlara uygun bir şekilde üretim yapan çay üreticilerinden veya bu üreticilerin üyesi olduğu üretici örgütlerinden temin edileceği hükme bağlanmıştır. Dökme çay alıp paketleyen C lisanslı işletmelerin yaş çay alımı yapmasına izin verilmemiştir.   Sözleşmeli üretimin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması amacıyla kuru çay üreten işletmelerin ihtiyaç duydukları yaş çayı sözleşmeli üretim ile temin etmeleri gerektiği ve her pazarlama yılı için sözleşmeli olarak temin edilmesi gereken asgari yaş çay miktarının Bakanlık  tarafından belirleneceği hüküm altına alınmıştır. Kanunda belirtilen şartlara aykırı olarak ruhsatsız çay üretimi yapan ya da Bakanlıkça belirlenen kriterlere uygun üretim yapmayan yaş çay üreticilerinin üretmiş oldukları çayın satışının  yapılamayacağına dair hüküm getirilmiştir.   MADDE 6- Madde ile çay alım yerleri ve çay eksperlerine ilişkin hususlar düzenlenmiştir. Yaş çay üreticilerince üretilen yaş çay yapraklarının, Bakanlık tarafından belirlenen ve denetlenen çay alım yerlerinde A ve B lisansına sahip işletmeler tarafından satın alınabileceği ve bu  işletmelerin yeter sayıda çay eksperi istihdam edecekleri belirtilmiştir. Çay alım yerlerinin sahip olması gereken nitelikler, bu yerlerin denetimine ilişkin usul ve esaslar, çay eksperlerinin görev ve sorumlulukları ile bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer  hususların yönetmelikle düzenleneceği hüküm altına alınmıştır.   MADDE 7- Madde ile kuru çay ürünü elde edilme aşamasında açığa çıkan çay atıklarının kuru çay ürünü dışında kullanılabileceği alanlar, bu alanlarda faaliyet gösteren işletmelerin uyması gereken kurallar ve sağlaması gereken koşullar düzenlenmiştir. Ülkemizde kuru çay endüstrisinin yaş çay yaprağının işlenmesi sırasında yan ürünü olarak çay atıkları ortaya çıkmaktadır. Yaş çayın makasla toplanmaya başlanmasıyla birlikte, kuru çay  üretim aşamalanrida oluşan atık oram oldukça artmıştır. Kuru çay işletmelerinde açığa çıkan bu  çay atıklarımn çeşitli boyalar ya da kimyasallar kullanılarak kuru çay ürününe dönüştürülme riski bulunmakta, bu durum gıda güvenliğini ve insan sağlığını tehdit etmektedir.   Bu madde ile Türk çayının kalitesinin korunması için kuru çay üretimi aşamalarında ortaya çıkan çay atıklarından kuru çay ürünü üretilmesinin engellenmesi, bu tür çay atıklarının Bakanlığın  kontrolünde ilgili mevzuat çerçevesinde yetkilendirilen tesislerde işlenerek katma değerli yan ürünlerin elde edilmesi amacıyla yetkili tesislere teslim edilmesi zorunluluğu getirilmektedir. Çay atıklarının kaydı, toplanması, muhafazası, işlenmesi, değerlendirilmesi, pazarlanması ve gerektiğinde imhasına ilişkin usul ve esasların yönetmelikle düzenleneceği hüküm altına  alınmıştır. MADDE 8- Yaş çay üreticileri ile kuru çay üreten işletmelerin denetlenmesi ve tespit edilen olumsuzlukların ivedi bir şekilde giderilmesi için ilgili mevzuatta yer alan standartlara  uygun üretim yöntemleri ile kaliteli kuru çay üretiminin güvence altına alınması gerekmektedir. Bakanlık tarafından kontrol ve denetimlerin yapılması, gerekli yaptırımların uygulanması önem taşımaktadır. Bakanlığın inceleme, araştırma ve denetim görevi kapsamında, sektörün tüm aktörlerinden  her türlü veriyi isteyebileceği, istenilen bilgilerin tam ve doğru olarak süresi içerisinde Bakanlığa verileceği hüküm altına alınmaktadır.   MADDE 9- Madde ile Kanunda belirtilen yükümlülüklere aykırı davranılması halinde uygulanacak idari yaptınmların; idari tedbirler ile idari para cezalarından ibaret olduğu belirtilmiştir. Kanunda belirtilen idari yaptırımların Bakanlık veya Bakanlık tarafından yetkilendirilen kamu kurum ve kuruluşları tarafından uygulanacağı belirtilmiştir. İdari para cezalarının birim tutarı, hesaplama yöntemi, fiilin tekrarında uygulanacak para cezasının miktarı ile cezanın ödeme süreleri hüküm altına alınmıştır.   MADDE 10- Madde ile Kanunda öngörülen yükümlülüklere aykırı davranılması halinde uygulanacak idari tedbirler düzenlenmektedir. Ruhsatsız olarak çay bahçesi kuranlara, kendilerine verilen süre içinde çay bahçelerini sökme zorunluluğu getirilmiştir. Süresi içinde ruhsatsız çay bahçesinin ilgili tarafından sökümünün yapılmaması halinde söküm işlemi Bakanlık tarafından gerçekleştirilecek olup söküm bedeli de bu Kanun hükümlerine göre ilgiliden tahsil edilecektir. Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara aykırı olarak işlenen çay atıklarına el konulacağı; el konulan çay atıklarından piyasaya arz amacı dışında değerlendirilmesi mümkün olan atıklann mülkiyetinin kamuya geçirileceği, piyasaya arz amacı dışında başka şekilde değerlendirilmesi mümkün değil ise el konulan atıkların Bakanlık gözetiminde imha edileceği hüküm altına alınmış olup böylece ürün güvenliği, izlenebilirliği, kontrolü ve denetimi sağlanmış olacaktır. Bahse konu fiilin tekrarı durumunda uygulanacak idari tedbir ve idari para cezasına yönelik müeyyide ile çay atıklarından kuru çay elde eden işletmelere uygulanacak idari tedbirler hüküm  altına alınmıştır. Ruhsatlı alanlarda yaş çayın üretilmesi ve lisanslı işletmelerde kuru çayın işlenmesi esas olup Kanunda belirtilen usul ve esasların dışında üretilen her nevi çay ürünü çay piyasasına zarar  verecektir. Bu nedenle Kanun hükümlerine aykırı olarak üretilen, alınan veya satılan her nevi çay ürününün kayıt dışı olarak kabul edilmesine ve ticaretinin engellenmesine ihtiyaç duyulmaktadır.   MADDE 11- Madde ile Kanunda öngörülen yükümlülüklere aykırı davranılması halinde uygulanacak idari para cezaları düzenlenmekte olup, idari para cezalarının mahallin en büyük mülki amiri tarafından verileceği hükme bağlanmıştır. îdari para cezası düzenlemesiyle kanuna aykırı fiil ve eylemlerin önüne geçilmesi sağlanacaktır.   MADDE 12- Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin yönetmeliğin Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından 6 ay içerisinde hazırlanarak yürütüleceğine ilişkin düzenlemedir.    MADDE 13- 3092 sayılı kanunun yürürlükten kaldırıldığı ve 3092 sayılı kanuna yapılan tüm atıfların bu Kanuna yapılmış sayılacağını düzenlemektedir. GEÇİCİ MADDE 1- Bu Kanunla düzenlenen tüm hususların detay düzenlemelerinin yer alacağı uygulama yönetmeliğinin en fazla altı ay içinde yayımlanması öngörülmektedir.  Çay tarımı faaliyetlerinin hiçbir şekilde sekteye uğramaması ve uygulama boşluğu oluşmaması için mevcut yönetmeliklerin yapılan bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin yürürlüğünün devam etmesi öngörülmektedir.    GEÇİCİ MADDE 2- Madde ile hâlihazırda çay bahçesi ruhsatnamesi olan yaş çay üreticilerinin ruhsatlarının bu Kanun yümrlüğe girdikten sonra da geçerli olacağı hüküm altına alınmaktadır.  Ruhsatlı yaş çay üreticilerinin Bakanlığın ilgili kayıt sistemine kaydının, bu Kanunun  yürürlük tarihinden itibaren üç yıl içerisinde kendilerine Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından verilen çay bahçesi nıhsatnameleri esas alınarak tamamlanacağı, bu konuda Bakanlığın  yetkili olduğu, Cumhurbaşkanının, bu süreyi gerekli gördüğü hallerde her defasında bir yılı geçmemek üzere en fazla iki defa uzatabileceği hüküm altına alınmıştır. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından oluşturulan çiftçilerin kayıt altına alındığı kayıt sistemi, tarımsal desteklemelerin ödenmesinde, izlenmesinde, denetlenmesinde, raporlanmasında kullanılmaktadır. Ancak, çay tarımının yapıldığı Doğu Karadeniz Bölgesinin gerek arazi yapısı ve gerekse de mirasçıların arazinin maliki evvellerinden intikal işlemlerini büyük oranda yaptırmamış olmaları Bakanlığın ilgili sistemine kayıt yapılmasına engel teşkil etmektedir. Yapılan geçici  düzenlemeyle çay üretiminin, kayıtlılığı ve sürdürülebilirliğin sağlanabilmesi için bu geçici madde tanzim edilmiştir.   GEÇÎCÎ MADDE 3- Çay üretiminde herhangi bir aksamanın yaşanmaması için bu Kanunun yürürlüğünden önce mevcut mevzuata uygun olarak faaliyet yürüten kuru çay işletmelerinin çalışma izinlerinin Kanunun yürürlük tarihinden itibaren geçerli olmaya devam edeceği, 6 ay içinde faaliyet alanına göre Bakanlığa lisans başvurusunda bulunmaları gerektiği. başvuruda bulunmayanlann ise C lisanslı işletme statüsünde faaliyetlerine devam edecekleri hüküm altına alınmaktadır. Bu düzenleme ile kuru çay üretiminde süreklilik sağlanmış olacaktır. Bu Kanun yürürlüğe girmeden önce faaliyetlerini çay tarımı yapılan illerin dışında sürdüren kuru çay işletmelerinin ana faaliyet konusuna “çay paketleme işlerini” ilave etmeleri zorunluğu getirilmiş ve bu zorunluluğu altı ay içerisinde yerine getirmeyen kuru çay işletmelerinin çalışma izinlerinin Bakanlık tarafından iptal edileceği hüküm altına alınmıştır. MADDE 14- Yürürlük maddesidir. MADDE 15- Yürütme maddesidir.    ÇAY KANUNU TEKLİFİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam ve Tanımlar Amaç ve kapsam MADDE 1- (1) Bu Kanunun amaç ve kapsamı; çay tarımı ve yaş çay yaprağı satışı ile kuruçay üretimi ve satışına dair usul, esas ve yükümlülükleri düzenlemek, çay üretimi ve satışıyla ilgili bu kanunda yer alan düzenleyici ve denetleyici kurallara aykırı davrananlar hakkında uygulanacak idari yaptırımları belirlemektir. Tanımlar MADDE 2- (1) Bu Kanunun uygulanmasında; a) A lisanslı işletme: Yaş çay yaprağım işleyerek kuru çay ürünleri elde edebilen ve bunları dökme çay olarak borsada satabilen, kendi ürettiği veya satın aldığı kuru çay ürünlerini kendi  paketleme tesislerinde paketleyip tüketiciye arz edebilen ve kendi namına tescilli ürün markası olduğuna dair marka tescil belgesi bulunan gerçek ya da tüzel kişilere ait kuru çay işletmelerini, b) B lisanslı işletme: Yaş çay yaprağım işleyerek kuru çay ürünleri elde edebilen ve bunları dökme çay olarak borsada satabilen gerçek ya da tüzel kişilere ait kuru çay işletmelerini, c) C lisanslı işletme: Satın aldığı kuru çay ürünlerim, kendi paketleme tesislerinde paketleyip tüketiciye arz edebilen gerçek ya da tüzel kişilere ait kuru çay işletmelerini, ç) Bakanlık: Tanm ve Orman Bakanlığını, d) Borsa: Çay tarımının yapıldığı yerlerde 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu uyannca kurulan borsaları, e) Çay bahçesi: Çay tarım alanı içinde kalan ve üzerinde çay bitkisi dikili olan araziyi, f) Çay bahçesi ruhsatnamesi: Çay tarımı yapacak olanlar adına düzenlenen belgeyi, g) Dökme çay: Yirmi beş kilogram ve üzeri kapasiteye sahip kaplarda ambalajlanan ve piyasaya belirli bir ürün markasıyla paketlenerek arz edilmeyen kuru çay ürününü, ğ) Kuru çay: Yaş çay yaprağının işlenmesi sonucu elde edilen siyah çay, yeşil çay, beyaz çay, oolong çay, instant çay, aromalandırılmış siyah çay, aromalandırılmış yeşil çay, kafeinsiz  siyah çay, kafeinsiz yeşil çay, sarı çay, kurutulmuş bitki ilave edilmiş siyah çay, kurutulmuş meyve ilave edilmiş siyah çay, kurutulmuş bitki ve meyve ilave edilmiş siyah çay, kurutulmuş bitki ilave edilmiş yeşil çay, kurutulmuş meyve ilave edilmiş yeşil çay, kurutulmuş bitki ve meyve ilave  edilmiş yeşil çay, siyah çay pudrası, yeşil çay pudrası ve puerh çayını, h) Kuru çay üretimi: Yaş çay yaprağını işleme, sınıflandırma, ambalajlama, paketleme, etiketleme, muhafaza etme, depolama, taşıma ve piyasaya arz etme süreçlerinin herhangi bir aşamasını, ı) Kuru çay üreten işletme: Kendi ürettiği veya satın aldığı kuru çay ürünlerim Borsada satabilen yahut p^etleyerek tüketiciye arz edebilen, bu Kanunda tanımlanan A, B veya C lisanslı  gerçek ya da tüzel kişilerin işlettiği kuru çay işletmelerini, i) Pazarlama yılı: 1 Mayıs ile 30 Nisan tarihleri arasındaki dönemi, j) Yaş çay üreticisi: Kendi adına düzenlenen çay bahçesi ruhsatnamesine sahip gerçek veya tüzel kişiyi, k) Yaş çay yaprağı: Çay bitkisinin farklı çeşitlerinin genç sürgünlerinden gelen tepe tomurcuğu ile onu takip eden taze tek yapraklı, taze iki yapraklı, taze üç yapraklı sürgünler ve  bunları birbirine bağlayan taze sap kısmını, 1) Ulusal Çay Konseyi: 18/4/2006 tarihli ve 5488 sayılı Tarım Kanununun 11 inci maddesi uyannca kurulan konseyi, ifade eder. İKİNCİ BÖLÜM Çay Tarımı, Lisanslı Çay İşletmeciliği, Yaş Çay Alım Fiyatı ve Alım Usulleri, Çay Alım Yerleri ve Çay Eksperleri Çay tarımı MADDE 3- (1) Çay tanm alanları, Bakanlıkça tespit edilir. Bu alanlar dışında çay tarımı yapılamaz. (2) Çay tarım alanlarına giren yerlerde çay bahçesi kuracak olanlar, önceden ruhsatname almak zorundadır. Çay bahçelerinden; ruhsatsız dikilen veya ruhsatlandırmada aranan şartları taşımayanlar, giderleri sorumlusuna ait olmak üzere Bakanlık tarafından söktürülür. (3) Çay tarımı, kendi adına düzenlenen çay bahçesi ruhsatnamesine sahip, gerçek veya tüzel kişiliğe haiz yaş çay üreticileri tarafından yapılır veya yaptırılır. Yaş çay üreticileri, Bakanlığın ilgili kayıt sistemine kayıtlı olmak ve üretimde bulunduğu sürece kayıtlarını güncellemek zorundadır. (4) Bakanlık, verimden düşmüş çaylıkların yenilenmesi amacıyla, modern ve tekniğine uygun çay bahçelerinin oluşturulmasını teşvik eder. Gerektiğinde yenilenecek çay bahçeleri Bakanlık tarafından belirlenir ve ilan edilir. (5) Çay bahçelerindeki tarımsal faaliyetler, doğal kaynakların korunması, ekonomik, sosyal ve çevresel açıdan sürdürülebilirliğin tesis edilmesi ve güvenilir ürün arzının temini amacıyla tekniğine uygun bir şekilde yürütülür. Bakanlık, çay bahçelerinin asgari büyüklüklerini, bahçe tesisinde kullanılabilecek üretim materyallerini, bakım, budama, hasat, taşıma ve depolama işlemlerini, uygun gübre ve gübreleme teknikleri ile toprak düzenleyicilerini ve bitki koruma ürünlerini belirleyerek ilan eder. (6) Çay tanm alanlarının ekolojisi, çay bahçelerinin büyüklüğü ve arazi topoğrafyası dikkate alınarak, 1/12/2004 tarihli ve 5262 sayılı Organik Tarım Kanunu hükümlerince organik çay tarımı yapan çay bahçelerini olumsuz etkileyecek tarımsal faaliyetlere izin verilmez. Gerektiğinde Bakanlık, organik çay tarımını olumsuz etkileyecek mesafelerdeki çaylık alanlarda kimyevi gübre ve bitki koruma ürünlerinin kullanımını smırlandırabilir. (7) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.   Lisanslı çay işletmeciliği MADDE 4-   (1) Gerçek ve tüzel kişiler, bu Kanun hükümleri ve ilgili mevzuat hükümlerince gerekli izinlerini almak şartıyla kuru çay üreten işletmeler kurabilir. Bakanlık kuru çay üreten işletmelerin ham madde teminini ve pazarlama yöntemlerini dikkate alarak, işletmeleri müracaatları halinde A, B ve C lisanslı işletmeler olarak gruplandırır. Bakanlık, çay üretimi ve arzında istikran sağlamak amacıyla, her pazarlama yılı için A ve B lisanslı işletmelerin yurt içinde pazarlayabilecekleri kuru çay miktarını belirleyerek ilan eder.   (2) Mevcut üretim kapasiteleri ile arz ve talep durumu dikkate alınarak ihtiyaç halinde, yeni başvuran işletmelere Bakanlıkça A, B veya C lisansı verilebilir. Lisans verilen işletmelerin, bu Kanunda ve bu Kanunun uygulanmasına ilişkin yönetmeliklerde belirlenen şartları taşımadıklarının Bakanlıkça tespit edilmesi halinde, lisansları iptal edilebilir veya yurt içinde pazarlayabilecekleri kuru çay miktarlarında değişikliğe gidilebilir.    (3) Faaliyetlerini çay tarımı yapılan illerin dışında sürdüren C lisanslı işletmelerin izin alma süreçlerinde ana faaliyet konularını çay paketleme işleri olarak beliıtmesi zorunludur.   (4) Kuru çay üreten A lisanslı işletmeler dökme çaylarını borsada satmak zorundadır. Dökme çaylar dışında kalan kuru çay ürünlerini ise bu Kanun ve ilgili diğer mevzuat hükümleri doğrultusunda paketleyip tüketiciye arz edebilirler. (5) Kuru çay üreten B lisanslı işletmeler, dökme çaylarım borsada satmak zorundadır. (6) Kuru çay üreten C lisanslı işletmeler, satın alarak temin ettikleri kuru çay ürünlerini bu Kanun ve ilgili diğer mevzuat hükümleri uyannca kendi tesislerinde paketleyip tüketiciye arz edebilirler. (7) B lisanslı işletmeler, kuru çay ürünleri ithal edemez. A veya C lisanslı işletmeler, yurt içinde pazarladıkları çay miktarımn en az yüzde doksanını, bu Kanun hükümlerine uygun olarak  yurt içinden temin etmek zorundadır. (8) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir. Yaş çay fiyatı ve alım usulleri MADDE 5- (   1) Yaş çay alım fiyatı, Ulusal Çay Konseyi tarafından belirlenerek ilan edilir. Yaş çay alım fiyatı, arz ve talep durumu ile üretim maliyetleri dikkate alınarak her yıl hasat dönemi başlamadan önce belirlenir. (2) Ulusal Çay Konseyi tarafından o yıla esas alım fiyatının belirlenememesi halinde; yaş çay alım fiyatı, bir önceki yılın alım fiyatının 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun  mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilân edilen yeniden değerleme oranında artırılması suretiyle belirlenir. (3) Yaş çay üreticileri tarafından kuru çay üreten işletmelere satılan yaş çay yapraklarının bedeli, yaş çay üreticileri adına açılan banka hesaplarına kuru çay üreten işletmelerce en geç alım tarihinden itibaren altı ay içerisinde Türk Lirasıyla ödenir. (4) Yaş çay alımı, sadece A veya B lisansına sahip işletmeler tarafından yapılabilir. A veya B lisansına sahip işletmeler ihtiyaç duydukları yaş çayı, ruhsatlı alanda bu Kanunda belirtilen şartlara uygun bir şekilde üretim yapan çay üreticilerinden veya bu üreticilerin üyesi olduğu üretici örgütlerinden temin eder. (5) A veya B lisanslı işletmelerin, ihtiyaç duydukları yaş çayı sözleşmeli üretim ile temin etmeleri esas olup her pazarlama yılı için sözleşmeli olarak temin edilmesi gereken asgari yaş çay miktarı Bakanlık tarafından belirlenir. (6) Bu Kanunda belirtilen şartlara aykırı olarak çay üretimi yapan yaş çay üreticileri, tespit tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, içerisinde bulunulan pazarlama yılında ve bir sonraki yıl boyunca yaş çay yaprağı satışı yapamaz, çay işletmeleri de bu şekilde üretilen yaş çayı alamaz. Çay alım yerleri ve çay eksperleri MADDE 6-   (1) Yaş çay yaprakları, belirlenen çay alım yerlerinde A veya B lisansına sahip işletmeler tarafından satın alınır. (2) Yaş çay üreticisinden alım yapan işletmeler. Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş yeterli sayıda çay eksperi istihdam etmek zorundadır. (3) Çay alım yerlerinin sahip olması gereken nitelikler, çay eksperlerinde aranan şartlar ile görev ve sorumlulukları Bakanlık tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenir. Çay atıkları MADDE 7-   (1) Kuru çay üretimi aşamalannda ortaya çıkan ve kuru çay ürünü tanımına girmeyen çay çöpü, çay lifİ veya çay tasnif tozu gibi çay atıklarından kuru çay ürünü elde edilemez. (2) Çay atıkları; çay ekstraktı, aktif karbon, selüloz, biyoetanol, kateşin ve teanin elde edilmesinde, yalıtım malzemesi üretiminde, bitki yetiştirme ortamı oluşturulmasında, enerji üretimi veya Bakanlık tarafmdan uygun görülen diğer alanlarda ilgili mevzuatı çerçevesinde yetkili tesisler tarafından kullanılabilir. (3) Çay işletmeleri, satın aldıkları yaş çayın belirli bir oranda çay atığını, her pazarlama yılının sonuna kadar yetkili tesislere teslim etmek zorundadır. Teslim edilmesi gereken asgari çay atık oram Bakanlık tarafmdan belirlenir. (4) Çay atıklarının kaydı, toplanması, muhafazası, işlenmesi, değerlendirilmesi, imhası ve pazarlanmasına ilişkin usul ve esaslar ile diğer hususlar yönetmelikle düzenlenir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Denetim, Yaptırım Türleri, İdari Tedbir Uygulanması Gereken Haller Denetim MADDE 8- (1) Yaş çay üreticileri ve kuru çay üreten işletmeler. Bakanlık tarafından denetlenir. (2) Bakanlık, bu Kanunun kendisine verdiği görevleri yerine getirirken gerekli gördüğü her türlü bilgiyi kamu kurum ve kuruluşları ile piyasada mal veya hizmet üreten, pazarlayan ve satan gerçek ve tüzel kişilerle bunların her türlü örgütünden isteyebilir. Bakanlık tarafından istenilen bilgiler tam ve doğru olarak talep edilen süre dahilinde ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından Bakanlığa verilir. Bakanlık; inceleme, araştırma ve denetim görevi kapsamında, her türlü defter, evrak ve belgeleri inceleyebilir ve suretlerini alabilir, yazılı veya sözlü açıklama isteyebilir, bu Kanun kapsamına giren her türlü mallara ilişkin mahallinde inceleme yapabilir, her türlü teknolojik imkândan yararlanabilir. Yaptırım türleri MADDE 9- (1) Bu Kanun kapsamında uygulanacak olan idari yaptırımlar, muhtevası ilgili maddelerde belirtilen idari tedbirler ile idari para cezalarından ibarettir. (2) Bu Kanunda belirtilen şartlara uymayan kişiler hakkında, diğer mevzuattaki ceza hükümler saklı kalmak kaydıyla, bu Kanunda belirtilen idari yaptırımlar mahallin en büyük mülki amiri tarafından uygulanır. îdari yaptınmlann uygulanması için gerekli olan tespitler. Bakanlık veya Bakanlık tarafından yetkilendirilen kamu kurum ve kuruluşlarınca gerçekleştirilir. (3) Bu Kanunda düzenlenen ve çay tarımı gerçekleştirilen tarım alanının bir dekarı üzerinden verilmesi öngörülen idari para cezalarına ilişkin tutar hesaplanırken, bir dekar altında kalan tarım alanları için tahakkuk edecek tutar, bu alanın bir dekara metrekare cinsinden oranının, düzenlemede gösterilen idari para cezası miktarı ile çarpılması suretiyle tespit edilir. (4) îdari para cezalarının verilmesini gerektiren fiilin beş yıl içinde tekrarı halinde verilecek para cezası, bir önceki verilen ceza tutannın iki katı olarak uygulanır. (5) Bu Kanun kapsamında verilen idari para cezaları, tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenir. İdari tedbîr uygulanması gereken haller MADDE lO- (l) Bakanlık tarafından verilen çay bahçesi kurma ruhsatnamesi olmadan çay bahçesi kurduğu tespit edilen gerçek veya tüzel kişilerin, kendilerine verilen süre içinde ruhsatsız çay bahçelerini sökmeleri zorunludur. Bu süre içinde ruhsatsız çay bahçelerini sökmemeleri halinde, Bakanlık tarafından bu bahçeler söktürülür. (2) Bu Kanunun 3 üncü maddesinde belirtilen Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara aykırı olarak çay bahçesi tesis eden gerçek veya tüzel kişilerin, kendilerine verilen süre içinde bahçelerini sökmeleri veya tekniğine uygun hale getirmeleri zorunludur. Aksi halde, Bakanlık tarafından bu bahçeler söktürülür. (3) Bu maddenin birinci ve ikinci fıkrası kapsamında Bakanlık tarafından ödenen söküm bedelleri, Bakanlıkça ilgililere yapılacak tebligat üzerine bir ay içinde ödenir. Bu süre içinde ödenmeyen söküm bedelleri Bakanlıkça yapılacak bildirim üzerine ilgili vergi dairelerince 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilir. (4) Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara aykırı olarak işlenen çay atıklarına el konulur. Piyasaya arz amacı dışında değerlendirilmesi mümkün olmayan çay atıkları Bakanlık gözetiminde imha edilir veya ettirilir. Piyasaya arz amacı dışında değerlendirilmesi mümkün olan çay atıklarının mülkiyetinin kamuya geçirilmesine karar verilir. Fiilin beş yıl içinde tekran halinde. tespit edilen işletmelerin faaliyetleri bir yıl süreyle durdurulur. Fiilin aynı süre içinde ikinci kez tekrarı halinde, işletmeler faaliyetten men edilir. (5) Çay atıklanndan kuru çay ürünü elde ettiği tespit edilen işletmeler, lisanslan iptal edilerek faaliyetten men edilir. (6) Bu Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine aykırı olarak üretilen, alınan veya satılan her nevi çay ürünü kayıt dışı olarak kabul edilir ve el konularak Bakanlığa teslim edilir. Bakanlık tarafından analizleri yapılan kayıt dışı çay ürünlerinden, bu Kanun ve ilgili diğer mevzuathükümleri kapsamında belirtilen standartları taşımayanlar Bakanlık tarafından imha edilir. Standartları taşıyanların ise mülkiyetinin kamuya geçirilmesine karar verilir. İdari para cezası uygulanması gereken haller MADDE 11- (1) Bu Kanunun hükümlerinde belirtilen çay bahçesi ruhsatnamesine sahipolmadan çay tarımı yapan gerçek ve tüzel kişilere, ruhsatsız çay tarımı yaptığı tespit edilen tarım alanının her bir dönümü için beş bin Türk Lirası idari para cezası uygulanır. (2) Bu Kanunun 3 üncü maddesinde belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde Bakanlıktarafından belirlenen çay tarımına aykırıfaaliyette bulunan gerçek ve tüzel kişilere, bu faaliyeti gerçekleştirdiği çay tarım alanının her bir dönümü için beş bin Türk Lirası idari para cezası uygulanır. (3) Bu Kanunun 4 üncü maddesine aykın olarak faaliyette bulunan çay işletmelerine, çay lisanslarında belirtilen çay miktarının satış bedeli tutarında, lisansı olmayan işletmeler için faaliyetin gerçekleştiği pazarlama yılındaki lisanslı işletmelerin ortalama lisans miktarı esas alınarak idari para cezası uygulanır. (4) Bu Kanunun 6 ncı maddesine aykırı olarak yaş çay yaprağı satın alanlara on bin Türk Lirası idari para cezası uygulanır. (5) Bu Kanunun 7 nci maddesine aykırı olarak; a) Çay atıklarının işlenmesi için Bakanlıkça gerekli görülen tesisleri kurmadan ve kurdukları tesislerin faaliyetleri için Bakanlıktan izin almadan çay atıklarını işlediği tespit edilen işletmelere iki yüz bin Türk Lirası idari para cezası uygulanır. b) Çay atıklarından kuru çay ürünü elde ettiği tespit edilen kişilere dört yüz bin Türk Lirası idari para cezası uygulanır. (6) Bu Kanunda düzenlenen idari para cezalan mahallin en büyük mülki amiri tarafından verilir. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Çeşitli ve Son Hükümler Yönetmelik MADDE 12- (1) Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin yönetmelikler Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulur. Yürürlükten kaldırılan Kanun ve atıflar MADDE 13- (1) 4/12/1984 tarihli ve 3092 sayılı Çay Kanunu yürürlükten kaldırılmıştır. Mevzuatta 3092 sayılı Kanuna yapılan atıflar bu Kanuna yapılmış sayılır. Geçiş hükümleri GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Kanunla çıkarılması öngörülen yönetmelikler, bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren altı ay içinde çıkarılır. (2) Bu Kanun uyarınca çıkanlacak yönetmelikler yürürlüğe konuluncaya kadar, yürürlükteki yönetmeliklerin bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam edilir. GEÇİCİ MADDE 2-   (1) Bu Kanun yürürlüğe girmeden önce çay tarım alanı olarak ilan edilen alanların statüsü ve ilgili mevzuat hükümleri uyarınca düzenlenen çay bahçesi ruhsatnameleri, bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren de geçerlidir. (2) Bu Kanun yürürlüğe girmeden önce ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda çay tarımı yapan yaş çay üreticilerinin Bakanlığın ilgili kayıt sistemine kaydedilmesine ilişkin her türlü iş ve işlemde Bakanlık yetkilidir. Bu madde kapsamında belirtilen üreticilerin Bakanlığın ilgili kayıt sistemine kaydı, bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren üç yıl içerisinde kendilerine Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından verilen çay bahçesi ruhsatnameleri esas alınarak tamamlanır. Cumhurbaşkanı, bu süreyi gerekli gördüğü hallerde her defasında bir yılı geçmemek üzere en fazla iki defa uzatabilir. GEÇİCİ MADDE  3-   (1) Bu Kanun yürürlüğe girmeden önce ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda faaliyetlerini sürdüren kuru çay üreten işletmelerinin çalışma izinleri, bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren de geçerlidir. Ancak bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren altı ay içerisinde Bakanlığa başvuruda bulunarak faaliyet alanına göre lisans başvurusunda bulunmak ve Bakanlık tarafından belirlenen lisans çerçevesinde faaliyette bulunmak zorundadır. Başvuruda bulunmayanlar, C lisanslı işletme statüsünde faaliyette bulunabilirler. (2) Bu Kanun yürürlüğe girmeden önce faaliyetlerini çay tarımı yapılan illerin dışında sürdüren kuru çay üreten işletmelerden ana faaliyet konusu çay paketleme işleri olmayanların, bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren altı ay içerisinde ana faaliyet konulanm çay paketleme işleri olarak belirlemesi zorunludur. Bu zorunluluğu belirtilen süre içerisinde yerine getirmeyen kuru çay üreten işletmelerin çalışma izinleri Bakanlık tarafından iptal edilir. Yürürlük MADDE 14- (1) Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 15- (1) Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.